Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Dược sĩ, Chuyên khoa II Lê Phước Thành Nhân – Trưởng khoa Dược, Bệnh viện Lê Văn Thịnh, Thành Phố Thủ Đức, Thành Phố Hồ Chí Minh.

Paracetamol là thuốc có tác dụng giảm đau, hạ sốt rất phổ biến hiện nay, là thuốc mà người bệnh có thể tự mua tại nhà thuốc mà không cần sự kê đơn của bác sĩ, nhiều người khi có biểu hiện bệnh như sốt, đau nhức có thể tự ý mua thuốc này để tự điều trị, nếu không được hướng dẫn hoặc không tìm hiểu kĩ thông tin về thuốc dễ dẫn đến nguy cơ sử dụng thuốc không đúng cách hay sai về liều lượng và có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe cũng như hiệu quả điều trị bệnh.

1. Paracetamol có những tác dụng gì?

Paracetamol còn có tên gọi khác là Acetaminophen là một dạng hoạt chất có tác dụng hạ sốt và giảm đau hiệu quả. Paracetamol chuyển hóa ở gan sau đó thải trừ qua thận. Trong một số trường hợp Paracetamol có thể dùng thay thế cho cho Ibuprofen để giảm đau tuy nhiên lại không có khả năng chống viêm.

Thông thường thuốc được chỉ định điều trị trong các trường hợp đau nhức như đau đầu, đau cơ, đau răng, đau lưng,… và hạ sốt. Thuốc gần như không gây ra các ảnh hưởng tiêu cực đến tim mạch hay hệ hô hấp, không gây kích ứng niêm mạc dạ dày,… trong quá trình sử dụng.

2. Cách sử dụng thuốc Paracetamol

Paracetamol thường được dùng qua đường uống. Trường hợp người bệnh không thể uống thuốc có thể dùng dưới dạng đặt trực tràng,…

3. Liều lượng khi sử dụng thuốc Paracetamol?

Paracetamol có nhiều dạng sử dụng với nhiều hàm lượng khác nhau như: Viên nén Paracetamol 650mg, 500mg, 325mg, Paracetamol 500mg viên nén sủi, gói bột Paracetamol 150mg, viên đặt Paracetamol 300mg…

Tùy vào từng độ tuổi và tình trạng bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc phù hợp nhất.

Paracetamol cho người lớn trong trường hợp giảm đau không được phép dùng quá 10 ngày. Nếu quá thời gian trên bạn cần đến gặp bác sĩ để được kiểm tra xem có gặp vấn đề gì không. Lưu ý chỉ được uống thuốc tiếp nếu có sự chỉ định của bác sĩ.

Trường hợp dùng Paracetamol để hạ sốt với thân nhiệt từ 38,5 độ C trở lên cũng không được dùng quá 3 ngày liên tục. Nếu quá 3 ngày mà chưa có dấu hiệu thuyên giảm bạn nên đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt.

• Liều lượng Paracetamol cho trẻ

Paracetamol cho trẻ em để giảm đau không được phép dùng quá 5 ngày. Đặc biệt, dù mục đích để giảm đau hay hạ sốt cho trẻ cũng không được dùng quá 5 liều Paracetamol/ngày. Cụ thể:

Liều dùng cho trẻ nhỏ: 10 – 15 mg/kg/liều. Các liều cách nhau ít nhất 4 – 6 giờ.

Liều dùng cho trẻ từ 12 tuổi trở lên liều dùng 325 – 650 mg cách nhau ít nhất 4 – 6 giờ hoặc 1000 mg cách nhau 6 – 8 giờ.

• Liều dùng cho người lớn

Trường hợp dùng để giảm đau, hạ sốt liều dùng từ 325 – 650 mg cách nhau 4 – 6 giờ hoặc 1000 mg cách nhau 6 – 8 giờ. Có thể dùng qua đường uống hoặc đặt hậu môn.

4. Chống chỉ định sử dụng thuốc:

Thuốc được chống chỉ định trong các trường hợp như:

• Người mẫn cảm, dị ứng với paracetamol.
• Người có tiểu sự bị các bệnh về gan.
• Người bị nghiện rượu bia, thường xuyên sử dụng các chất kích thích.

Hiện nay chưa có nghiên cứu nào chỉ ra thuốc có tác dụng phụ với phụ nữ mang thai, phụ nữ đang cho con bú. Tuy nhiên, đây là những đối tượng này thường nhạy cảm và dễ bị tác động, do đó, vẫn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng thuốc.

5. Một số tác dụng phụ có thể xảy ra khi sử dụng Paracetamol

Sau khi sử dụng Paracetamol nếu thấy xuất hiện bất kỳ triệu chứng bất thường nào hãy liên hệ ngay tới bác sĩ để được kiểm tra nhanh nhất. Một số trường hợp dị ứng với Paracetamol có thể xuất hiện các triệu chứng như: khó thở, phát ban, sưng mặt, môi, họng, lưỡi…

Trường hợp bị dị ứng nghiêm trọng bạn cần ngưng sử dụng thuốc và đến bệnh viện ngay nếu thấy những triệu chứng như: Sốt nhẹ, buồn nôn, ăn uống không ngon miệng,đau dạ dày.

6. Những lưu ý khi sử dụng thuốc

• Khi sử dụng paracetamol cần làm theo sự hướng dẫncủa Dược sĩ, Bác sĩ hoặc chỉ dẫn trên bao bì thuốc.
• Không sử dụng quá liều quy định của thuốc vì có thể làm tăng nguy cơ nhiễm độc gan. Với người lớn không quá 4000mg/ngày và không uống quá 1000/liều dùng.
• Không tự ý sử dụng thuốc cho trẻ nhỏ dưới 2 tuổi, chỉ dùng khi có sự chỉ định của bác sĩ. Nên sử dụng đúng các dạng thuốc paracetamol dành riêngcho trẻ để thuốc có tác dụng tốt nhất.
• Khi sử dụng thuốc dạng viên sủi, cần pha một gói thuốc với lượng nước tối thiểu là 118ml. Dùng hỗn hợp ngay sau khi pha.
• Khi sử dụng thuốc ở dạng lỏng, thay vì ước lượng liều dùng bạn cần có muỗng hoặc dụng cụ đo liều dùng. Nếu không có dụng cụ đó, bạn nên tham khảo sự tư vấn của dược sĩ hoặc làm theo chỉ dẫn trên nhãn thuốc. Lắc đều thuốc trước khi sử dụngvới thuốc dạng hỗn dịch.
• Không dùng thuốc dạng đặt để uống. Bạn cần phải rửa tay trước và sau khi đặt thuốc tại hậu môn. Hạn chế đi lại và đi vệ sinh sau khi đặt thuốc.
• Không uống rượu bia trong quá trình sử dụng thuốc. Thuốc có thể gây tương tác với rượubia và gây ra các ảnh hưởng có hại tới gan.

 

• Paracetamol là hoạt chấtxuất hiện trong rất nhiều loại thuốc. Do đó, khi sử dụng thuốc, người bệnh không nên tự ý sử dụng các loại thuốc điều trị ho,cảm lạnh hay giảm đau khác mà không có sự kê toa của bác sĩ. Bởi điều này có thể khiến bạn vô tình sử dụng thuốc quá liều lượng cho phép.
• Nên ngưng sử dụng thuốc trong các trường hợp như: không giảm sốt sau 3 ngày dùng, xuất hiện các cơn đau sau 5 – 7 dùng thuốc,táo bón, buồn nôn, đau đầu, cơ thể phát ban, sưng tấy,…
• Với thuốc dạng viên sủi, cần pha một gói thuốc với lượng nước tối thiểu là 118ml và uống ngay sau khi pha.

Paracetamol là thuốc an toàn, ít có nguy cơ gặp phải các tác dụng phụ nếu như sử dụng đúng cách và đúng liều dùng. Do đó, trước khi sử dụng thuốc, người dùng nên nhờ đến sự tư vấn của Dược sĩ, bác sĩ hoặc đọc kỹ hướng dẫn sử dụng để đảm bảo hiệu quả cũng như sự an toàn trong quá trình điều trị.

Thận trọng/Lưu ý

Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế trên từng đối tượng Người bệnh. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi quyết định dùng thuốc.

Trên đây là những thông tin về các dạng hàm lượng, liều dùng của Paracetamol cũng như những lưu ý khi sử dụng. Hy vọng những thông tin chúng tôi vừa chia sẻ sẽ giúp bạn đọc cập nhật thêm kiến thức về cách sử dụng Paracetamol một cách hiệu quả và an toàn nhất.

Dược sĩ

Trần Thị Diễm Trang