THUỐC HYDROCORTISONE ĐƯỜNG DÙNG NHƯ THẾ NÀO?

7 Tháng Mười, 2024
Thành phần:Lọ bột thuốc
Hoạt chất:
Hydrocortison……………………………………….100mg
Dưới dạng Hydrocortison natri succinat.
Tá dược:vừa đủ 1 lọ
Lactose,dinatri hydrophosphat dodecahydrat,natri dihydrophosphat, Benzyl alcol,natri hydroxyd.
Ống dung môi:Nước cất pha tiêm 2ml.
Dạng bào chế:Bột đông khô pha tiêm.
Ảnh minh họa: nguồn Internet.
Chỉ định:

– Liệu pháp thay thế: Hydrocortison (hoặc cortison) thường là corticosteroid được lựa chọn để điều trị thay thế cho người bị (suy vỏ thượng thận tiền phát và thứ phát,tăng sản thượng thận bẩm sinh hoặc hội chứng thượng thận sinh dục).

– Liệu pháp tiêm bắp hoặc tĩnh mạch thường dùng cho người bệnh không uống được hoặc trong tình huống cấp cứu,khi cần phải có tác dụng nhanh,như ở người bị suy thượng thận cấp(do cơn Addison hoặc sau cắt bỏ tuyến thượng thận,do ngừng thuốc đột ngột liệu pháp corticosteroid hoặc do tuyến thượng không đáp ứng được với stress gia tăng ở các người bệnh đó).và ở một số trường hợp cấp cứu do dị ứng:trạng thái hen và sốc,đặc biệt sốc phản vệ.

– Để sử dụng tác dụng cống viêm hoặc ức chế miễn dịch(ví dụ trong điều trị lupus ban đỏ toàn thân bệnh bạch cầu,u lympho bào ác tính…),các glucocorticoid tổng hợp các tác dụng.mineralocorticoid tối thiểu được ưa chọn hơn.

Liều dùng và cách dùng:

– Đường dùng và liều dùng của hydrocortison và các dẫn chất tùy thuộc vào bệnh đang đều trị và đáp ứng của người bệnh.Liều lượng cho trẻ nhỏ và trẻ em phải dựa trên mức độ nặng nhẹ của bệnh và đáp ứng của người bệnh với thuốc hơn là chỉ dựa vào tuổi,thể trọng và diện tích cơ thể.Sau khi đã đạt được đáp ứng mong muốn,nên giảm dần liều lượng đến liều thấp nhất để duy trì đáp ứng lâm sàng thỏa đáng.Nếu dùng thuốc trong thời gian dài,khi nhừng thuốc phải ngừng dần dần.

– Hydrocortison natri succinat được pha để tiêm bắp hoặc tiêm tĩnh mạch hoặc tiêm truyền tĩnh mạch.Hydrocortison natri succinat được hoàn nguyên để tiêm bắp hoặc tiêm tĩnh mạch với nước cất pha tiêm chứa trong ống dung môi 2ml kèm theo.Khi thuốc được chỉ định tiêm tĩnh mạch trực tiếp,thuốc nên được tiêm chậm ít nhất 30 giây dùng cho đường truyền tĩnh mạch,thuốc đã được hoàn nguyên nên được pha loãng trong nồng độ 0,1- 1 mg/ml bằng dung dịch Dextrose 5% hoặc natri clorid 0,9% hoặc dextrose 5% trong natri clorid 0,9%.

– Tình huống cấp cứu: Dùng thuốc tiêm hydrocortison tan trong nước.

– Hen nặng cấp(trạng thái hen):Liều thông thường tiêm tĩnh mạch: 100mg cho đến 500mg hydrocortison,lặp lại 3 hoặc 4 lần trong 24 giờ,tùy theo mức độ nặng nhẹ của bệnh và đáp ứng của người bệnh.

– Trẻ em <1 tuổi :25mg; 1- 5 tuổi :50mg; 6-12 tuổi:100mg.

– Truyền dịch và điện giải khi cần để điều chỉnh bất cứ rối loạn chuyển hóa nào.Cũng có thể tiêm bắp hydrocortison,nhưng đáp ứng có thể chậm hơn tiêm tĩnh mạch.

– Sốc nhiễm khuẩn: Liều rất cao ban đầu tiêm tĩnh mạch 1g,nhưng lợi ích còn chưa rõ ràng.KHi sốc nguy hiểm đến tính mạng,có thể tiêm 50mg/kg ban đầu và tiêm lập lại sau 4 giờ hoặc mỗi 24 giờ nếu cần.

– Liệu pháp liều cao được tiếp tục đến khi tình trạng bệnh ổn định và thường không nên tiếp tục dùng quá 48 – 72 giờ để tránh tăng natri huyết.

– Sốc phản vệ: Bao giờ cũng phải tiêm Adrenalin đầu tiên và sau đó có thể tiêm tĩnh mạch hydrocortison với liều 100- 300 mg.

– Suy thượng thận cấp: Liều đầu tiên 100mg lập lại cách 8 giờ một lần.Liều này thường giảm dần trong 5 ngày để đạt liều duy trì 20 đến 30mg/24 giờ.

Chống chỉ định:

Người bệnh nhiễm khuẩn (đặc biệt trong lao tiến triển),nhiễm virus (thủy đậu,zona,herpes giác mạc),nhiễm nấm bệnh hay ký sinh trùng chỉ được dùng glucocorticoid sau khi đã được điều trị bằng các thuốc chống nhiễm các bệnh kể trên.

Cảnh báo và thận trọng:
Cảnh báo tá dược:

– Thuốc có chứa lactose.Bệnh nhân bị các rối loạn di truyền hiếp gặp hay không dung nạp galactose,thiếu lapp lactase hoặc rối loạn hấp thu glucose – galactose thì không dùng thuốc này.

– Thuốc có chứa ít hơn 1mmol natri trong mỗi lọ,điều này về cơ bản giống như không chứa natri.

Thận trọng:

– Khi dùng liều cao,cần rất thận trọng ở người bệnh bị loãng xương,mới nối ruột,loạn tâm thần,loét dạ dày tá tràng,lao,tăng huyết áp do đái tháo đường,suy tim và ở trẻ em đang lớn.\

– Không bao giờ được dùng glucocorticoid trong nhiễm khuẩn đang tiến triển,trừ trường hợp đã dùng thuốc nhiễm khuẩn trước đó.Mặt khác dẫn có nguy cơ làm tăng nhiễm khuẩn do bị ức chế miễm dịch khi dùng glucocorticoid.

Sử dụng cho phụ nữ mang thai và cho con bú:

– Phụ nữ mang thai:

Thử trên động vật glucocorticoid có tác dụng có hại trên thai nhi.Tuy nhiên,các kết quả này không tương ứng ở người.Dù vậy,dùng thuốc kéo dài,liều cao sẽ gây nguy cơ ức chế võ thượng thận của thai.Dùng trước khi chuyển dạ,glucocorticoid có tác dụng bảo vệ chống hội chứng suy hô hấp rất nguy hiểm cho trẻ đẻ non.Điều trị hen cho người mang thai nên phối hợp glucocorticoid ,vì bản thân hen là một nguy cơ lớn đối với thai.

– Cho con bú:

Hydrocortison bài tiết qua sữa,gây nguy cơ cho trẻ nhỏ,thậm chí ngay cả với liều bình thường.

Ảnh hưởng của thuốc lên khả năng lái xe,vận hành máy móc:

Tác động của corticosteroid lên khả năng lái xe và vận hành máy móc chưa đươc đánh giá một cách hệ thống.Tuy nhiên,một số tác dụng không mong muốn như ngất,chóng mặt,co giật có thể xảy ra khi sử dụng corticosteroid.Nếu bị ảnh hưởng ,bệnh nhân không nên lái xe hoặc vận hành máy móc.

Tương tác, tương kỵ thuốc:

– Tương tác thuốc:

+ Dùng đồng thời với corticoid với các thuốc barbiturate,Carbamazepine,phenytoin,primidone,rifampicin,thì corticoid bị tăng chuyển hóa và giảm tác dụng.

+ Khi dùng đồng thời corticoid với các thuốc lợi tiểu làm giảm kali,như thiazide,furosemide thì càng tăng sự thiếu hụt kali.

+ Dùng đồng thời corticoid với thuốc chống viêm không steroid sẽ làm tăng tỷ lệ chảy máu và loét dạ dày tá tràng.

+ Corticosteroid làm tăng nhu cầu thuốc chống đái tháo đường và thuốc chống tăng huyết áp.

+ Corticosteroid cũng làm thay đổi đáp ứng của người bệnh với thuốc chống đông máu.

+ Corticosteroid có thể làm giảm nồng độ salicylate trong huyết thanh và làm giảm tác dụng của thuốc chống muscarine trong bệnh nhược cơ.

– Tương kỵ

Các thuốc tiêm hydrocortison và ester đã được thống báo có tương kỵ vói nhiều loại thuốc,nhưng tính tương hợp phụ thuộc vào nhiều yếu tố (ví dụ nồng độ thuốc,pH cuối cùng,nhiệt độ),cần tham khảo thêm tài liệu chuyên biệt để biết thêm thông tin.

Quá liều và cách xử lý:

Rất hiếm gặp quá liều gây nên ngộ độc cấp hoặc gây chết.Trong các trường hợp quá liều,không có thuốc đối kháng điển hình,chỉ điều trị hỗ trợ và điều trị chiu chứng.

Bệnh viện Lê Văn Thịnh với đội ngũ Y Bác sĩ có trình độ chuyên môn cao,tận tâm và luôn lấy người bệnh là trung tâm cho mọi hoạt động,nếu người bệnh có vấn đề về sức khỏe,hay cần thêm thông tin hãy đến Bệnh viện Lê Văn Thịnh để được tư vấn,thăm khám và điều trị.

Dược sĩ

Lưu Văn Song

(Theo hướng dẫn sử dụng thuốc của Nhà sản Xuất)

Bản Quyền © 2021 Bệnh Viện Lê Văn Thịnh - Thiết Kế và Phát Triển bởi Hân Gia Group